խնդիր 69

Գրիչ և գիրք-270դրամ տարբ․

գրիչ- 30 դրամ

գիրք -? դրամ

 

Լուծում

270-30=240 (դրամ — գիրք)

պատ՝․240դրամ գիրք։

 

 

 

 

խնդիր 70

 

գիրք և գրիչ-270դրամ  տարբ․

գիրք -300դրամ

գրիչ-?դրամ

 

Լուծում

300-270=30(դրամ-գրիչ)

պատ՝․30դրամ-գրիչ։

7.525-4068:9=3223

7.525+525:5-3780=90

 

վարժ63

1 5246+847=6093                           4521-789=3232

2   4221:7=63                                 3214.7=22498

3 345.7-3535;7=2330                     2405:5+216.80=17661

Վաղո՜ւց, շա՜տ վաղուց, աշխարհում միայն մի բառ կար՝ «Ես»: Եթե մեկնումեկը ուզում էր ասել.«Բարև, ես եմ», -ուղղակի ասում էր՝ . «ԵՍ»: Եթե ուզում էր ասել. «Ինձ մի նարի՜նջ տուր», կամ՝ «Ի՜նչ գեղեցիկ ծառ է», «Ծիտիկը ծլվլում է», դարձյալ միայն մի բառ էր ասում՝ «Ես»:

Դա միակ բառն էր աշխարհում:

Մարդկանց մի մասը ուղղակի գոռում էր այդ բառը, մյուսները՝ շշուկով էին ասում, մի քանիսը՝ լացով, ոմանք էլ՝ ծիծաղելով: Չէ՞ որ դա մարդկանց միակ բառն էր: Իսկ կենդանիները…

Շունն ասում էր.

«Հա՜ֆ-հա՜ֆ-հա՜ֆ,

Իսկույն այգի ինձ տարեք, խոտերի մեջ բաց թողեք»:

Կատուն ասում էր.

-Մյա՜ու-մյա՜ու,

Ես ձեր քնքուշ թագուհին եմ,

Ձեր բոլորի սիրելին եմ»:

Կովն ասում էր.

«Մու-ո՜ւ-ո՜ւ-ո՜ւ…

Ես կով եմ, իսկ դո՞ւ-ո՞ւ-ո՞ւ…»:

Մտրուկն ասում էր. «Ի-հի՜-հի՜-հի՜-հի՜,

Սա իմ մայրկն է, սա էլ՝ հայրիկը»:

Խոզն ասում էր.

-Մի բլիթ տվեք դդումով,

Որ ես դառնամ կլոր-կլոր,

Բայց ինչքան էլ կլորանամ, թռչող փուչիկ չեմ դառնա:

Թրթուրն ասում էր․

-Ես փափուկ եմ։

Թիթեռն ասում էր․

-Կարևոր չէ, թե ի՛նչ եմ եղել առաջ,

Դուք տեսեք, թե ի՛նչ եմ հիմա՜․․․

Տեսեք՝ ինչպես եմ թռվռում

Արևի տակ և ստվերում։

Իսկ ձկնիկը շշուկով էր խոսում.

-Կամա՛ց շարժվեք, մի՛ աղմկեք, սո՛՜ւս…

Իմ բալիկից նամակի եմ սպասում:

Ամենքը աշխարհում ինչ-որ բան էին ասում.

Սպիտակ վարդն ասում էր կարմիր վարդին.

-Ողջո՜ւյն, կարմիր գլխարկ:

Լապտերասյունն ասում էր․

-Ես շատ եմ երկա՜ր, երկա՜ր,

Ոտքս հողի մեջ է, գլուխս՝ երկնքում։

Գնացքն ասում էր․

Հելլո՜, ես գնուեմ Բուֆալո։

Միայն մարդիկ էին անվերջ-անդադար կրկնում «ԵՍ» բառը: Երբ բոլորը միասին ասում էին այդ բառը, ստացվում էր՝ ե՜ս-ե՜ս-ե՜ս-ե՜ս:

Մի օր էլ մարդկանց գլուխն սկսեց ցավել անընդհատ ես-ես-ես-ես ասելուց ու լսելուց: Գլխացավից ու ձանձրույթից ազատվելու համար նրանք շատ էին ուզում մի նոր բառ հնարել:

Վերջապես մի մարդ, որի գլուխը ամենից շատ էր ցավում «Ես» ասելուց, գտավ այդ նոր բառը:

Կեսգիշերին արթնանալով, նա նա ինչքան ուժ ուներ գոռաց՝ «ՈՉ»: Հաջորդ առավոտ աշխարհում արդեն մի նոր բառ կար՝ «ՈՉ»:

Այդ օրվանից գլխացավով տառապող մարդիկ ես-ես-ես-ես-ես ասող մարդկանց հանդիպելիս գոռում էին՝ ո՜չ-ո՜չ-ո՜չ-ո՜չ-ո՜չ:

Սկզբում թվում էր, թե նոր բառը կոպիտ է և տհաճ, շատերը չէին էլ ուզում լսել: Բայց հետո կամաց-կամաց դադարում էին ես-ես-ես-ես ասելուց և փորձում էին մի քիչ մտածել... Ու շուտով բոլորն էլ արդեն գիտեին «ոչ» բառը և նույնիսկ հաճույքով կրկնում էին:

Իսկապես որ դա լավ բառ էր:

«Ոչ» ասելիս գլուխը իրեն կլոր էր զգում, մի բան, որ չափազանց կարևոր էր գլխի համար: Եվ հետո, այդ բառը ստիպում էր, որ գլուխն իրեն մեծ զգա, իսկ դա գլխի համար ավելի լավ չափ է, քան՝ փոքրը:

Այժմ աշխարհում ասելու և լսելու համար արդեն երկու բառ կար:

Է՜հ, եթե կա երկու բառ, ինչո՞ւ չլինի երրորդը: Ու եթե կա երեք բառ, ինչո՞ւ չլինի չորրորդը: Իսկ եթե կա չորս բառ, ապա ի՞նչն է խանգարում, որ լինեն շա՜տ ու շա՜տ նոր բառեր:

Եվ եթե կա «ես»-ը,

Ինչո՞ւ չլինի «դու»-ն,

Եթե կա «ոչ»-ը,

Ինչո՞ւ չլինի «այո»-ն,

Եթե կարող է լինել «տաք»-ը,

Ինչո՞ւ չլինի «սառ»-ը,

Կոշտն ու փափուկը, մոտիկն ու հեռուն,

Թացն ու չորը, բարձր ու ցածրը,

Ճիշտն ու սխալը, թարսն ու շիտակը,

Լույսն ու խավարը, սևն ու սպիտակը:

Այսպես, մարդիկ սկսեցին իրար հետ խոսել, հարցեր տալ ու պատասխանել: Ու մտածել, թե ինչ բան է այս աշխարհը:

Եվ մինչև հիմա էլ փնտրում են այդ հարցի  պատասխանը:

Առաջադրանքներ

1. Կարդա’ պատմվածքը և դո’ւրս գրիր հականիշները:
2. թաց-չոր ճիշտ-սխալ թարս-ճիշտ սև-սպիտակ կոշտ-փափուկ թաց-չոր։
3. Ո՞ր բառն է աշխարհի ամենակարևոր բառը. ինչո՞ւ:
4. Վողչույնը որովհետև մարտկային ամենաառաջին շփումը սկսում է բարևեից
5. Ինչո՞ւ էր <<ոչ>> ասելիս գլուխը իրեն ավելի կլոր զգում:
6. «Ոչ» ասելիս գլուխը իրեն կլոր էր զգում, մի բան, որ չափազանց կարևոր էր գլխի համար: Եվ հետո, այդ բառը ստիպում էր, որ գլուխն իրեն մեծ զգա, իսկ դա գլխի համար ավելի լավ չափ է, քան՝ փոքրը:
7. Քո կարծիքով աշխարհում առաջինը ո՞ր բառերն են եղել:
8. ես
9. Ինչպիսի՞ն էին << ես>> բառը շշուկով կամ լացով արտասանող մարդիկ։ Բնութագրի’ր նրանց։
10. Գրի’ր այն հարցերը, որոնք կուզեիր ուղղել ուսուցիչներիդ կամ մեծահասակներին:
11. Ե՞րբ  մարդիկ սկսեցին իրար հետ խոսել, մտածել ու հարցեր տա Ի՞նչ բան է այս աշխարհը․ շարադրի՛ր մտքերդ այս հարցի շուրջ։Վաղո՜ւց, շա՜տ վաղուց, աշխարհում միայն մի բառ կար՝ «Ես»: Եթե մեկնումեկը ուզում էր ասել.«Բարև, ես եմ», -ուղղակի ասում էր՝ . «ԵՍ»: Եթե ուզում էր ասել. «Ինձ մի նարի՜նջ տուր», կամ՝ «Ի՜նչ գեղեցիկ ծառ է», «Ծիտիկը ծլվլում է», դարձյալ միայն մի բառ էր ասում՝ «Ես»:

    Դա միակ բառն էր աշխարհում:

    Մարդկանց մի մասը ուղղակի գոռում էր այդ բառը, մյուսները՝ շշուկով էին ասում, մի քանիսը՝ լացով, ոմանք էլ՝ ծիծաղելով: Չէ՞ որ դա մարդկանց միակ բառն էր: Իսկ կենդանիները…

    Շունն ասում էր.

    «Հա՜ֆ-հա՜ֆ-հա՜ֆ,

    Իսկույն այգի ինձ տարեք, խոտերի մեջ բաց թողեք»:

    Կատուն ասում էր.

    -Մյա՜ու-մյա՜ու,

    Ես ձեր քնքուշ թագուհին եմ,

    Ձեր բոլորի սիրելին եմ»:

    Կովն ասում էր.

    «Մու-ո՜ւ-ո՜ւ-ո՜ւ…

    Ես կով եմ, իսկ դո՞ւ-ո՞ւ-ո՞ւ…»:

    Մտրուկն ասում էր. «Ի-հի՜-հի՜-հի՜-հի՜,

    Սա իմ մայրկն է, սա էլ՝ հայրիկը»:

    Խոզն ասում էր.

    -Մի բլիթ տվեք դդումով,

    Որ ես դառնամ կլոր-կլոր,

    Բայց ինչքան էլ կլորանամ, թռչող փուչիկ չեմ դառնա:

    Թրթուրն ասում էր․

    -Ես փափուկ եմ։

    Թիթեռն ասում էր․

    -Կարևոր չէ, թե ի՛նչ եմ եղել առաջ,

    Դուք տեսեք, թե ի՛նչ եմ հիմա՜․․․

    Տեսեք՝ ինչպես եմ թռվռում

    Արևի տակ և ստվերում։

    Իսկ ձկնիկը շշուկով էր խոսում.

    -Կամա՛ց շարժվեք, մի՛ աղմկեք, սո՛՜ւս…

    Իմ բալիկից նամակի եմ սպասում:

    Ամենքը աշխարհում ինչ-որ բան էին ասում.

    Սպիտակ վարդն ասում էր կարմիր վարդին.

    -Ողջո՜ւյն, կարմիր գլխարկ:

    Լապտերասյունն ասում էր․

    -Ես շատ եմ երկա՜ր, երկա՜ր,

    Ոտքս հողի մեջ է, գլուխս՝ երկնքում։

    Գնացքն ասում էր․

    Հելլո՜, ես գնուեմ Բուֆալո։

    Միայն մարդիկ էին անվերջ-անդադար կրկնում «ԵՍ» բառը: Երբ բոլորը միասին ասում էին այդ բառը, ստացվում էր՝ ե՜ս-ե՜ս-ե՜ս-ե՜ս:

    Մի օր էլ մարդկանց գլուխն սկսեց ցավել անընդհատ ես-ես-ես-ես ասելուց ու լսելուց: Գլխացավից ու ձանձրույթից ազատվելու համար նրանք շատ էին ուզում մի նոր բառ հնարել:

    Վերջապես մի մարդ, որի գլուխը ամենից շատ էր ցավում «Ես» ասելուց, գտավ այդ նոր բառը:

    Կեսգիշերին արթնանալով, նա նա ինչքան ուժ ուներ գոռաց՝ «ՈՉ»: Հաջորդ առավոտ աշխարհում արդեն մի նոր բառ կար՝ «ՈՉ»:

    Այդ օրվանից գլխացավով տառապող մարդիկ ես-ես-ես-ես-ես ասող մարդկանց հանդիպելիս գոռում էին՝ ո՜չ-ո՜չ-ո՜չ-ո՜չ-ո՜չ:

    Սկզբում թվում էր, թե նոր բառը կոպիտ է և տհաճ, շատերը չէին էլ ուզում լսել: Բայց հետո կամաց-կամաց դադարում էին ես-ես-ես-ես ասելուց և փորձում էին մի քիչ մտածել... Ու շուտով բոլորն էլ արդեն գիտեին «ոչ» բառը և նույնիսկ հաճույքով կրկնում էին:

    Իսկապես որ դա լավ բառ էր:

    «Ոչ» ասելիս գլուխը իրեն կլոր էր զգում, մի բան, որ չափազանց կարևոր էր գլխի համար: Եվ հետո, այդ բառը ստիպում էր, որ գլուխն իրեն մեծ զգա, իսկ դա գլխի համար ավելի լավ չափ է, քան՝ փոքրը:

    Այժմ աշխարհում ասելու և լսելու համար արդեն երկու բառ կար:

    Է՜հ, եթե կա երկու բառ, ինչո՞ւ չլինի երրորդը: Ու եթե կա երեք բառ, ինչո՞ւ չլինի չորրորդը: Իսկ եթե կա չորս բառ, ապա ի՞նչն է խանգարում, որ լինեն շա՜տ ու շա՜տ նոր բառեր:

    Եվ եթե կա «ես»-ը,

    Ինչո՞ւ չլինի «դու»-ն,

    Եթե կա «ոչ»-ը,

    Ինչո՞ւ չլինի «այո»-ն,

    Եթե կարող է լինել «տաք»-ը,

    Ինչո՞ւ չլինի «սառ»-ը,

    Կոշտն ու փափուկը, մոտիկն ու հեռուն,

    Թացն ու չորը, բարձր ու ցածրը,

    Ճիշտն ու սխալը, թարսն ու շիտակը,

    Լույսն ու խավարը, սևն ու սպիտակը:

    Այսպես, մարդիկ սկսեցին իրար հետ խոսել, հարցեր տալ ու պատասխանել: Ու մտածել, թե ինչ բան է այս աշխարհը:

    Եվ մինչև հիմա էլ փնտրում են այդ հարցի  պատասխանը:

    Առաջադրանքներ

    1. Կարդա’ պատմվածքը և դո’ւրս գրիր հականիշները:
    2. Ո՞ր բառն է աշխարհի ամենակարևոր բառը. ինչո՞ւ:
    3. Ինչո՞ւ էր <<ոչ>> ասելիս գլուխը իրեն ավելի կլոր զգում:
    4. Քո կարծիքով աշխարհում առաջինը ո՞ր բառերն են եղել:
    5. Ինչպիսի՞ն էին << ես>> բառը շշուկով կամ լացով արտասանող մարդիկ։ Բնութագրի’ր նրանց։
    6. Գրի’ր այն հարցերը, որոնք կուզեիր ուղղել ուսուցիչներիդ կամ մեծահասակներին:
    7. Ե՞րբ  մարդիկ սկսեցին իրար հետ խոսել, մտածել ու հարցեր տալ:
    8.  Ի՞նչ բան է այս աշխարհը․ շարադրի՛ր մտքերդ այս հարցի շուրջ։

Գրի՛ր մեկ բառով։

մարդ, որը լողում է- լողորթ

մարդ, որը հեծանիվ է քշում — հեծանիվ վարող

մարդ, որը մեքենա է վարում — վարորթ

մարդ, որը ճամփա է գնում — ճանապարորթ

մարդ, որն առաջնորդում է — առաչնորթ

մարդ, որը որս է անում — որսորդ

մարդ, որն անցնում է — անցնորդ

ինչ-որ տեղով մարդ, որը գնումներ է կատարում — հաճախորդ

2. Եթե նախադասությունները ճիշտ դասավորես, կիմանաս դելֆինների հետաքրքիր սովորության մասին։

Կան բազմաթիվ պատմություններ այն մասին, թե ինչպես են դելֆինները փրկում խեղդվոդ մարդկանց։

Նրանք օգնում են մարդկանց մնալու ջրի վրա և հրում են դեպի ափ։

Գիտնականները պարզել են, որ դելֆիններն այդ գիտակցաբար չեն անում։

Ուղղակի նրանք իրոք սիրում են հրել զանազան առարկաներ։

Չնայած այս ամենին՝ հայտնի է, թե դելֆինները որքան են սիրում մարդկանց և ատում շնաձկներին։

3.Իմաստով մոտ բառերը գրի՛ր իրար դիմաց։         

ճախրել           փոթորիկ- մրիկ

սանդուղք        ձի — նժույք

մարտ               աստիճան- սանդուխք

մրրիկ          հանդարտ- մեղմ

զվարթ              սառը- պաղ

նժույգ               թռչել- ճախրել

պաղ                 կատար- գագաթ

մեղմ                 աշխույժ- զվարթ

գագաթ            պատերազմ — մարտ

4. Բառարանից օգտվելով, գտի՛ր տրված բառերի հոմանիշները:

Դուրեկան  ախորժելի, ախորժ, հաճելի, դուրալի, հավանելի, մեղուշ ,դյուրախորժելի, քախցրայուն,  արյունը, քախցր ։

հարուստ մեծահարուստ, կարողատեղ, ընչեղ, ընչավետ, ընչավոր, ընչատեր, ընչաշատ, կարող, կարողավոր, երեվելի։

ծառա սպասուլոր, սպասակուպ, դրանիկ, պսղատակայ, փոքրավոր ։

hայտնի ծանոթ, հանրաածանոթ, բացահայտ, ակներև, բացորոշ։

աջակցել գործաքցել, օգնելօժանդակել, նպաստել, սատարել։

աղքատ

Վարպետ Դավիթի հետ ծանոթացանք նա մեզ սովորացրեց ամեն ինչ սա իմ առաջին քայլը է վարպետ Դավիթի շնորհիվ